หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
415
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
က ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 415 ความที่เมตตากรุณาและมุทิตา ประกอบด้วยโสมนัส ซึ่งเป็น ปฏิปักษ์ต่อโทมนัสอย่างเดียวชอบแล้ว เพราะเมตตาเป็นต้นละความ พยาบาท ความเบียดเ
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับเมตตากรุณาและอุเบกขาซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ในส่วนนี้กล่าวถึงการสร้างจิตที่ปราศจากโทมนัสและการนำไปสู่อัปปมัญญา รวมถึงวิธีพัฒนาจิตที่สงบนิ่งจาก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 419
419
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 419
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 419 หลายบทว่า สนฺตเมต์ ปณีตเมตนุติ ปริกมุม กโรนฺตสฺส ความว่า เมื่อพระโยคีเจริญอยู่ว่า อรูปที่ ๓ นี้สงบ อรูปที่ ๓ นี้ประณีต เพราะอรูปที่
บทนี้กล่าวถึงการเจริญกรรมฐานและความสำคัญของสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการประณีตและการข่มนิวรณ์เพื่อพัฒนาจิตสู่ระดับอภิญญา ซึ่งเป็นการรู้ยิ่ง และการใช้กรรมฐาน ๑๐ เพื่อเจริญจิตอันเป็นเลิศ รวมถึงความหมาย
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
427
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 427 เกิดในปฏิสนธิกาล ด้วยอำนาจแห่งเหตุคืออวิชชา ตัณหา อุปทาน และ กรรมก่อน แต่ในปวัติกาล รูปเกิดด้วยอำนาจแห่งปัจจัยคือกรรม จิต ฤดู และอา
เนื้อหานี้พูดถึงกระบวนการเกิดของนามรูปในพระพุทธศาสนา โดยเจาะลึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดจากอวิชชา ตัณหา อุปทาน และกรรม ทั้งยังแสดงถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดของนามและรูป รวมถึงการวิเคราะห์กระบวนการต่างๆ เพื
การเจริญอิทธิบาทในธรรมวินัย
155
การเจริญอิทธิบาทในธรรมวินัย
๑๕๙ สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงท่องเที่ยวไปในโคจร (ที่เที่ยว) ซึ่งเป็นวิสัยอันสืบมา จากบิดาของตนจักเจริญด้วยอายุบ้าง จักเจริญด้วยวรรณะบ้าง จักเ
เนื้อหากล่าวถึงการเจริญอิทธิบาท ๔ ประการ ซึ่งรวมถึง ฉันทะ (ความพอใจ), วิริยะ (ความเพียร), จิตตะ (ความตั้งใจ) และ วิมังสา (การพิจารณา) ที่ช่วยนำไปสู่ความสำเร็จในชีวิตตามธรรมวินัย นอกจากนี้ยังได้มีการกล
สมาสในบาลีไวยกรณ์
1
สมาสในบาลีไวยกรณ์
" ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 107 สมาส [๔๔] นามศัพท์ ตั้งแต่ ๒ ขึ้นไป ท่านย่อเข้าเป็นบทเดียวกัน ชื่อสมาส ๆ นี้ บางอย่างก็มีในภาษาของเรา เหมือนคำว่า " อย่าทำ ซึ่งบาป " ย่อเข้า
บทนี้สอนเกี่ยวกับสมาสในภาษาบาลี โดยอธิบายการรวมคำและประเภทต่าง ๆ ของสมาส เช่น ลุตฺตมาโส และ อลุตฺตสมาส พร้อมอุทาหรณ์สำหรับการเข้าใจในแต่ละประเภท ซึ่งช่วยในการเข้าใจโครงสร้างของภาษา และการใช้คำในเนื้อห
บาลีไวยกรณ์: วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
5
บาลีไวยกรณ์: วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 111 [๕๖] กัมมธารยสมาส มีสังขยาอยู่ข้างหน้า ชื่อที่คุสมาส ๆ นั้น มี ๒ อย่าง คือ สมาหาโร, อสมาหาโร, ทิคุสมาส ที่ท่านรวม นามศัพท์ มีเนื้อความเป็นพหุว
เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับกัมมธารยสมาสที่มีการจัดประเภทคำและรูปแบบการใช้ เช่น สมาหาโร, อสมาหาโร นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างเช่น 'ตโย โลกา' และ 'ปญฺจ อินฺทฺริยาน' โดยเน้นถึงอธิบายเรื่องนานศัพท์และบทเบื้องปลาย
วากยสัมพันธ์: การศึกษาและการประกอบคำพูด
2
วากยสัมพันธ์: การศึกษาและการประกอบคำพูด
ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 215 วากยสัมพันธ์ ภาคที่ ๓ (๑๔๗) นักเรียนได้ศึกษาวจีวิภาค รู้จักส่วนแห่งคำพูดแล้ว ควรศึกษาให้รู้จักวิธีประกอบคำพูดเข้าเป็นพากย์ เพื่อเป็นประโยชน์ ในการพูดห
เนื้อหานี้เกี่ยวกับวากยสัมพันธ์ในบาลี โดยนักเรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับการประกอบคำพูดเป็นพากย์ ซึ่งมีความสำคัญในการสื่อสารและการแต่งหนังสือ แบ่งการพูดออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ บท, พากยางค์ และพากย์ที่เต
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
10
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 223 (๑๖๐) บทกิริยาเป็น ๒ อย่าง คือบทกิริยาในพากยางค์อย่าง ๑ บทกิริยาในพากย์อย่าง ๑ ได้ชื่อต่าง ๆ กันดังนี้: 0 บทกิริยาในพากยางค์ ๑. บทกิริยา ที่ประกอบด้วยอ
บทนี้ว่าด้วยบทกิริยาในบาลีซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ บทกิริยาที่ประกอบด้วยอันตปัจจัยหรือมานปัจจัย และบทกิริยาที่ประกอบด้วย 3 ปัจจัย โดยมีชื่อเรียกต่างๆ เช่น วิเสสน์ และอพฺภนฺตรกิริยา ซึ่งใช้ใ
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
19
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 231 ให้ชัด, อุทาหรณ์เป็นตัวอย่างดังนี้: ยถา ปน ตานิ เขฬาที่นิ อสุจิน วิปฺปสนฺเนน อุทเกน โธวียมานาน วินสฺสนฺติ----เอวเมว อเวเรน---- เวรานิ รูปสมสมนฺติ (ธมฺม
เนื้อหาเกี่ยวกับโครงสร้างและการใช้ภาษาบาลีในวากยสัมพันธ์ โดยการอ้างคำเพื่อเป็นเครื่องสาธกหรือการรองรับในอรรถต่างๆ พร้อมตัวอย่างคำเพื่อความชัดเจนในการศึกษา และการนำเสนอในบริบทต่างๆ เช่น พุทธภาษิตและอุท
วิสูทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
24
วิสูทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 22 วิสุทธศีล อวิสุทธศีล และเวมติกศีล และโดยเป็นเสขศีล อเสขศีล และเนวเสขานาเลขศีล, เป็น ๔ อย่าง โดยเป็นหานภาคิยศีล ฐิติภาคิยศีล วิเสสภาคิยศีล และนิพเพธภาค
เนื้อหาในวิสูทธิมรรคแปลพูดถึงศีลในพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็นหลายประเภท เช่น ศีล อวิสุทธศีล และเวมติกศีล โดยมีการกล่าวถึงประเภทต่าง ๆ ของศีลและความหมายที่ประกอบอยู่ในแต่ละประเภท เช่น ภิกขุศีล และอาจารศีล
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
25
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 23 คำในบททั้ง ๒ นั้น บุคคลทั้งหลายย่อมประพฤติในศีลนั้น คือดำเนิน (กายวาจา) ไป โดยความเป็นผู้ทำให้บริบูรณ์ในศีลทั้งหลาย เพราะ เหตุนั้น ศีลนั้นจึงชื่อว่า จ
เนื้อหานี้กล่าวถึงการสำรวจศีลในแง่มุมต่างๆ โดยเน้นที่จาริตศีลและวาริตศีล ซึ่งเป็นเครื่องมือในการรักษาหมายและเป็นข้อปฏิบัติที่สำคัญในทางพระพุทธศาสนา ศีลแบ่งเป็น ๒ ประเภท คือ จาริตศีลที่สำเร็จด้วยศรัทธา
การศึกษาเกี่ยวกับศีลในพระพุทธศาสนา
27
การศึกษาเกี่ยวกับศีลในพระพุทธศาสนา
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 25 ไป ศีลนี้เป็นตัญหานิสิตศีล ศีลใดบุคคลประพฤติไปด้วยสุทธิทิฏฐิ ว่า "ความหมดจด (จักมีได้) ด้วยศีล" ดังนี้ ศีลนี้เป็นทิฏฐินิสิตศีล ส่วนศีลใดเป็นโลกุตระก็ด
เนื้อหานี้เจาะลึกประเภทของศีลในพระพุทธศาสนา แบ่งออกเป็นนิสิตศีล และอนิสิตศีล พร้อมวิเคราะห์ความหมายของศีลในแง่มุมต่างๆ โดยยกตัวอย่างความเห็นเกี่ยวกับความบริสุทธิ์ในสังสารและการบำเพ็ญศีลเพื่อความบริสุท
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
40
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 38 ผ้ากาสาวพัสตร์ มีกลิ่นอายฤษีเข้าออก” มุ่งประโยชน์ (ให้) ฯลฯ มุ่ง ธรรมที่เกษมจากโยคะ (ให้) แก่พวกภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา ภิกษุผู้ไปเข้าจนถึง เป็น
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงอาจาระและโคจรในทางพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นความสำคัญของการเข้าถึงธรรมและการปฏิบัติที่ถูกต้องเพื่อให้เกิดความเกษม การอภิปรายเกี่ยวกับอนาจาระทั้งทางกายและทางวาจายังถูกนำเสนอ โดยเฉพา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
54
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 51 ก็อรรถาธิบายแห่งพระบาลีนี้จึงทราบดังต่อไปนี้ :- [ กุหนานิเทศ ] พึงทราบอรรถาธิบายในกุหนานิเทศก่อน ข้อว่าเห็นแก่ลาภ สักการะและความสรรเสริญ ความว่า มุ่ง
เนื้อหาในบทความนี้เน้นการอรรถาธิบายในกุหนานิเทศซึ่งอธิบายเกี่ยวกับการแสดงความต้องการทางลาภ การสักการะและความสรรเสริญที่ปรากฏในพระบาลี โดยมีการชี้ให้เห็นถึงกลยุทธ์ในการปฏิเสธวัตถุประสงค์หรือปัจจัยที่มา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
97
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - กาลนั้น ข้าพเจ้านั่ง ณ อาสนะอันเดียว ได้บรรลุ พระอรหัต ข้าพเจ้านั้นมีความดำริเต็มเปี่ยมแล้ว เหมือนดวงจันทร์ในวัน (ขึ้น) ๑๕ (ค่ำ) ฉะนั้น เป็นผู้มีอาสวะทั้งปวงสิ้น
ในบทนี้พูดถึงการบรรลุพระอรหัตของผู้ปฏิบัติธรรม ซึ่งเมื่อมีความดำริเต็มเปี่ยมแล้ว ก็จะเห็นถึงความสิ้นทุกข์ โดยเฉพาะการพิจารณาศีลในรูปแบบต่างๆ เช่น ปาริสุทธิศีล และแนวทางในการรักษาศีลนั้น ตามที่พระธรรมเ
การศึกษาเกี่ยวกับศีลในวิสุทธิมรรค
109
การศึกษาเกี่ยวกับศีลในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 105 อาศัยแห่งกุศลธรรมนั้น ๆ นับว่าเป็นการรวมเอาไว้ เพราะทำ ความไม่กระจัดกระจาย (แห่งกุศลธรรมนั้น ๆ) เพราะเหตุนั้น ท่าน จึงเรียกว่าศีล เพราะอรรถว่าเป็นราก
บทความนี้สำรวจความสำคัญของศีลในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายว่าศีลนั้นเป็นรากฐานของกุศลธรรม มีอานิสงส์สำคัญ สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท และเจาะจงถึงปัญหาความเศร้าหมองและความผ่องแผ้วที่เกิดจากการขาดศีล การรวบร
บาลีไวยากรณ์: เสียงและพยัญชนะ
12
บาลีไวยากรณ์: เสียงและพยัญชนะ
" " ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 11 ส่วนเสียงของพยัญชนะทั่วไป มี ๒ คือ ที่มีเสียงก้องเรียกว่า โฆสะ อย่าง ๑ ที่มีเสียงไม่ต้องเรียก อโฆสะ อย่าง ๑. แต่พยัญชนะ วรรคที่เป็น โฆส
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาบาลีไวยากรณ์ซึ่งมุ่งเน้นที่เสียงของพยัญชนะทั่วไป โดยมีการแยกแยะระหว่างเสียงก้อง (โฆสะ) และเสียงไม่ก้อง (อโฆสะ) ทั้งนี้ยังมีการแบ่งระดับเสียงออกเป็น สิถิล (เสียงเบา) กับ ธนิต (เ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
33
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 32 [กัมมฐาน ๒ และกัมมฐานทายกะ] ( กรรมฐานมี ๒ อย่าง คือ สัพพัตถกกัมมฐาน ๑ ปาริหาริย กัมมฐาน ๑ ในกรรมฐาน ๒ อย่างนั้น (กรรมฐานคือ ) เมตตา (อัน แผ่ไป) ในประช
เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมฐาน ๒ อย่าง คือ สัพพัตถกกัมมฐาน และปาริหาริยกรรมฐาน โดยเน้นที่การเจริญเมตตาในหมู่ภิกษุและคนทั่วไป การสร้างสันติสุขระหว่างกันด้วยเมตตา และความสำคัญของการมีจิตอ่อนโยนในหมู่สังคม.
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - น้ำและการทำความสะอาด
39
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - น้ำและการทำความสะอาด
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 38 น้ำที่อาจารย์ตักมาไซร้ ก็เป็นการไม่สมควร ต่อท่านบอกว่า " ล้างเถิด อาวุโส น้ำนั่นมิใช่ฉันตักมา คนอื่นตักดอก " ดังนี้แล้ว จึงไปนั่งในที่ๆ อาจารย์มองไม่เ
ในเนื้อหาอธิบายถึงการทำความสะอาดที่ถูกต้องสำหรับอาจารย์ โดยมีการเตรียมอุปกรณ์ เช่น น้ำมันสำหรับใช้ได้หลายอย่าง และการจัดให้อาจารย์โดยไม่เร่งเร้า ทั้งนี้ยังมีการกล่าวถึงขั้นตอนการล้างเท้าและการบำบัดอวั
ความหมายและประเภทของอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
174
ความหมายและประเภทของอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 172 ความว่าดูอย่างสงบ คือดูไม่ตกเป็นฝักฝ่าย ผู้ลุถึงตติยฌานท่านเรียก ว่า อุเปกฺขโก เพราะประกอบด้วยอุเบกขานั้นสดใสไพบูลเรี่ยวแรง ก็แลอุเบกขามี ๑๐ อย่าง คื
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายประเภทอุเบกขา 10 อย่าง เช่น ฉฟังคุเบกขา, พรหมวิหารุเบกขา, และโพชฌงคุเบกขา พร้อมทั้งพิจารณาความสำคัญของอุเบกขาในมุมมองของพระธรรมวินัยและผลกระทบ